Midden in een verlaten landschap doemt ineens een industrieel complex van de gaswinning van de NAM op. Als startlocatie van een pelgrimswandeling naar Godlinze lijken de paradoxen zich op te stapelen. In een “van god-verlaten” oeroud landschap gaan we pelgrimeren naar God-linze waarbij de skyline van het dorp met de toren van de Pancratiuskerk belaagt wordt door elektriciteitsmasten, windmolens en de energiecentrales van de Eemshaven. We worden al gauw uit de droom geholpen omdat het toponiem Godlinze niets religieus heeft en alleen maar de lieden van Godlev betekent (een oud adellijk geslacht).
Eenmaal op pad met een weldadige bries om onze oren vervliegen de paradoxen en genieten we van dit landschap met kronkelende maren als voormalige wadslenken, hoogholtjes en prachtige wandelpaden en de stilte van het gebied ook al omdat de gaswinning in Leermens grotendeels stil ligt na kabinetsbesluit vanwege de laatste aardbeving van Zeerijp.
Dat Groningen als provincie het meeste cultureel erfgoed bezit (Atlas Nederlandse gemeenten) van alle provincies voelen we pas echt in de Pancratiuskerk in Godlinze. Dit “Pronkjewail” verbaasd en verrast ons; de gewelfschilderingen, de versieringen, de bouwstijlen. De 900 jaar oude kerk doet ons letterlijk en figuurlijk stilstaan. “Agnus Dei” het symbool Lam Gods in de koorsluitring komt bij ons binnen vooral als we luisteren naar de muziek van Karl Jenkins die dit ter gelegenheid van de herdenking van de oorlogsslachtoffers van de oorlog om Kosovo heeft gecomponeerd; “Agnus Dei” hier wordt een machteloze God geëerd als slachtoffer van geweld.
De niet helemaal onomstreden uitleg van afgebeelde heilige Sint Patrick, herkenbaar aan het klavertje drie waarmee hij de Heilige drie-eenheid wilde uitleggen, doet ons huiveren van de eeuwen van historie die aan ons voorbijtrekken. Met de Keltische klanken van Rita Connolly van het St. Patrick breastshieldprayer wanen we ons toch wel even los ons vaste continent en dwalen in gedachten naar de Ierse kust waar Patrick aan land kwam . De Keltische spiritualiteit blijft heeft dicht bij de natuur en dat spreekt tot onze verbeelding als pelgrims in het Groninger land.
Even later dwalen we langs metershoge maisstengels en staan plots voor een grafheuvel waar de skeletten en urnen van 115 mensen liggen uit de christelijke en voor-christelijke tijd van Godlinze. Om tenslotte bij Lutjerijp kennis te maken met een wel heel merkwaardige Pelgrim van roestig oud ijzer van kunstenaar Jaap van Meeuwen. Met de werkwaardige trekhaak van een auto tussen z’n benen werd het afgekeurd als beeld van de pelgrim. Maar met al zijn naaktheid staat hij wel symbool voor vergankelijkheid en bescheidenheid van een pelgrim waar we ons graag en vrolijk mee willen identificeren.
Met dank aan de NAM die ons toestemming gaf te parkeren bij de gaslocatie van Leermens nemen we voldaan afscheid van elkaar. Pelgrimeren in Groningen doet je in ieder geval op je grondvest schudden ook al beeft de aarde (nog) niet.
(Klik op een foto voor een diashow. Foto’s Andre Menninga tekst Peter Dijkstra)
